كداميك؟
مضرات بالابرهای كششی بدون موتورخانه : 1- هزینه های نصب اصلی برای اجرای مشابه 15% تا 25% بالاتر از دستگاههای( unit) هیدرولیكی است (نصب های بدون موتورخانه در ابتدا با قیمتهای پایین پیشنهاد میشود كه قرارداد فروش منعقد شود اما هزینه های سرویس در دیرباز به قیمت خرید تحمیل میگردد). 3-گرانی: نادیده گرفتن نیازمندیهای ایمنی: ورود جریان كوتاه به موتور و یا آتش میتوانند بالابر را از كار انداخته و متعاقباً مسافرین در آن بدام افتند آتش به تنهایی كشنده نیست اما دود داخل چاهك تهدید جدی بشمار میرود. نصب اسانسورهای كششی بدون موتورخانه در مناطق زلزله خیز و یا مناطقی كه احتمال بروز حوادث غیرمترقبه بیشتر است بار مسئولیت صاحب ملك، مهندس معمار، شركت آسانسوریرا سنگینتر می کند. گفته می شود مصرف انرژی در یك آسانسور هیدرولیكی 2 تا 5 برابر بیـــشتر از آسانسور كشــشی اســت ( مشخص نیست این اعداد بر چه اساسی اعلام شده است).بارها گفته شده كه دلیل كاهش یافتن مصرف انرژی در بالابرهای كششی وجود وزنه تعادل است. معمولاً آسانسورهای هیدرولیكی از وزنه تعادل استفاده نمیكنند و نتیجتاً ایمنی بیشتری دارند (البته موتور انرژی بیشتری مصرف میكند.) وزنه تعادل طول پیستون قطر پیستون(میلی متر) نسبت تعلیق فشارسیلندر سرعت کوپر آزمایشی بر روی میزان مصرف انرژی 5 آسانسور با نیرومحرکه های مختلف در یک بیمارستان انجام داد.او از یک ثبت کننده میزان انرژی برای اندازه گیری مصرف انرژی آسانسورها با سرعت و تعداد توقفهای متفاوتی استفاده کرد.به عنوان نتیجــه او ابراز داشت که هزینه راه اندازی(Running cost ( حتی برای یک آسانسور پرترافیک و مشغول جزئی است.نتایج بدست امده در جدول زیر امده است.همچنین در جدول دوم مصرف انرژی در دیگر لوازم برقی امده است و امکان مقیسه را برای شما فراهم می کند. نیروی محرکه مصرف کیلو وات ساعت هزینه/روز/دلار ماکزیمم % سرعت توقف وزن کلی جدول شماره2: کالا یخچال ماشین ظرفشویی ماشین لباسشویی تلویزیون اطو اجق گاز چراغها آسانسور هیدرولیک مهمترین قسمت آسانسور که در عملکرد آن تاثیر بسزایی دارد موتور آن است.این بدین معنی است که کارامدی وسایز آن در عملکرد کل سیستم بالابر اثر میگذارد.این مساله که موتور با سایز و قدرت مناسب انتخاب شود حائزاهمیت است البته ناگفته نماند که با بالارفتن ســرعت طبیعتا میزان مصرف انرژی افزایش می یابد.ازآنجایی که آسانسورهای هیدرولیکی در مسیر پائین آمدن از جاذبه زمین وجریان کنترل شده روغن بهره می گیرند در نتیجه هزینه بر نیستند.افزایش سرعت پائین رونده در زمان مشابه, کاهش سرعت بالارونده موجب کاهش مصرف انرژی میشود و یک موتور کوچک مطلوب خواهد بود.. در نمودار زیر کاهش مصرف انرژی در موتور در زمان بالانس سرعت بالا و پایین رفتن برای دستیابی به زمان طی مسیر مشابه نشان داده شده است. بالانس سرعتها طی مسیر بالا و پایین تا اینكه زمان جابجایی مشابه برسد نشان داده شده است. كاهش 10 تا 28% قدرت موتور قابل دسترسی است. مصرف سالانه انرژی برای 300 استارت در روز با معادلات Schroeder , Doolard بطور تقریبی محاسبه شده است. وقتی كه كدها (codes) اجازه میدهند كه نیروی گرانش آسانسور 1m/s باشد برای آسانسورهای هیدرولیك سرعت پایین رونده می تواند تا 1m/s افزایـــش یابد بنابراین بیشترین ذخیره انرژی و زمان طی مسیر می تواند بدست آید. به عنوان نتیجه استفاده از وزنه تعادل و بالانس سرعت طی مسیر به سمت پایین میتواند انرژی راتا50% كاهش دهد. معادله Schroeder بطور زیر است. AEC = Typical trip time × No. of starts× Motor power working days/ 3600 این یک معادله عمومی است که نتیجه اندازه گیری های وسیعی برای محاسبه مصرف انرژی نصب آسانسور میباشد.در فرمول, (TP) می تواند به عنوان موتور کوچک یا بزرگ آسانسورهای هیدرولیکی بدون وزنه تعادل برداشته شود.بطور مشابه فرمول دیگری توسط شخصی به نام Doolard معرفی شد که در آن مصرف انرژی می تواند بصورت فرمول انرژی/کیلوگرم در هر جابجایی نشان داده شود. آیا آسانسورهای هیدرولیکی برای محیط زیست اثر منفی دارد؟ متهم كردن آسانسورهای هیدرولیك به عنوان تهدیدی بر محیط زیست اشتباه است. احتیاج به توضیح نیست كه توجه به حفظ بهداشت محیط همیشه یكی از شرایط مهم در تولید بالابرهای هیدرولیكی بود. پیروی از استانداردهایی چون EN81-2 مشكلات محیطی را به اندازه كافی رفع میكند. چرا آسانسورهای هیدرولیک مشهور هستند؟ پس از ده سال از زمانی که آسانسورهای کششی بدون موتور خانه معرفی شدند تا جایگزین آسانسورهای هیدرولیک شوند نشان داده شده است که استفاده ازآسانسورهای هیدرولیکی نه تنها کاهش نیافت بلکه افزایش نیز داشته است .شهرت بالابرهای هیدرولیکی نه تنها به خاطرمزایای ذاتی آن است بلکه ایمنی آنها است .حتی تکنسینهای تولید کنندگان اصلی بالابرهای کششی بدون موتور خانه پیچیدگیهای این سیستم را در زمان پیشامدهای اضطراری پذیرفته اند.متاسفانه به علت بالا بودن میزان تقاضا و خســارت وارده بر این آسانسورها در زمان بروز حوادث غیر مترقبه شبـــکه های محلی نمی توانند خدمات کافی و به موقع برسانند.درمقایسه سرایداریک ساختمان میتواند مسافرین محبوس در آسانسور هیدرولیک را نجات دهد. شهرت بالابرهای هیدرولیک از دید نصابان و مشتریان در زیر دسته بندی شده است. علل شهرت این نوع بالابر از دید نصابان: علل شهرت این نوع بالابر از دید خریداران (مشتریان): • هزینه اولیه تجهیزات و تعمیرات اولیه پایین است.بطور کلی تخمین زده اند که آسانسورهایی که مشخصات قابل مقایسه داشته اند سرمایه اولیه از 15 تا 25% کمتر از نصب بالابر کششی است. -موتور خانه می تواند در جاهای مختلفی قرار گیرد. نتیجه گیری:كداميك؟ بالابر كششي يا هيدروليك؟
بیش از چهل سال است كه آسانسورهای هیدرولیك بطور جهانی پذیرفته شده است. با توجه به اینكه سیستم بالابر كششی بدون موتورخانه برای جایگزینی با آسانسور هیدرولیك معرفی شد رقابت شدیدو تنگاتنگی در بازار ساختمانهای کوتاه شروع شد. استراتژی های بازار فعال به تنهایی موجب شده بود كه شهرت آسانسورهای هیدرولیك را كاهش دهد.
خریداران باید ازنکات مثبت و ایمنی هر دو نوع آسانسور مطلع باشند تا بتوانند مناسبترین و ایمن ترین را برای پروژه خود انتخاب كنند.
در این مقاله بالابرهای هیدرولیكی و كششی بدون موتورخانه مورد بحث و بررسی قرار گرفته است تا خریداران با دامنه اطلاعات وسیعتری برای خرید بالابر مورد نظر خود اقدام کنند.
2- تعمیرات مشكل است: چون موتور بر روی headroom و یا در چاهك و یا روی كابین قرار گرفته است دسترسی به آن مشكل است احتمال بروز حوادث ناگوار حین سرویس كردن و یا زمان ساخت بسیار بالاست. در زمانی كه كابین گیر می كند و یا نمیتواند حركت كند موتور نمی تواند از بالای كابین تعمیر شود و روشهای(احیاناً) دور از ایمنی باید مورد استفاده قرار گیرد.
همه تولید كنندگان اصلی آسانسور مثل تولید كنندگان اصلی موتور كه در تكنولوژی بالابر متخصص هسـتند راه حلهایی را كه بر اساس مگنتــهای دایمی برای بالابرهای بدون موتورخانهارائه شده اند را پذیرفته اند. راه حلهای بالابرهای كششی بدون موتورخانه كنونی دارای حق امتیاز شده اند بنابراین معرفی نوع جدید دیگری از راه حلهابرای بالابرهای بدون موتورخانه با قیمت مناسب بدو ن تخطی بر حق امتیازهای موجود مشكل است.
حقوق انحصاری شده همچنین موجب میشود دیگر شركتهای شایسته ,مجاز به سرویس بالابرهای كششی بدون موتورخانه نباشد. در نتیجه گروهی از شركتهای چند ملیتی كم كم حركتی رو به رشد برای كنترل بازارساختمانهای كوتاه و یا متوسط الفد دارند.
بالابرهای كششی بدون موتورخانه در ابتدا با قیمتهای رقابتی ارائه می شوند اما قیمت بالای قطعات یدكی و هزینه تعمیرات, قیمت پایین اولیه را جبران می كند. فراهم كردن قطعات یدكی بالابرهای بدون موتورخانه كار مشكلی است. زیرا سرویس دستگاه معمولاً باید فقط توسط نصاب اصلی و یا سرویسكاران همان شرکت انجام شود.
در آسانسورهای بدون موتو خانه نجات مسافرین در مواقع اضطراری مشكل میشود زیرا اولاًدسترسی به موتور در چاه مشكل است ثانیاً هر نوع از بالابر بدون موتورخانه نیازمند كارشناسی است. دما و رطوبت داخل چاهك زیان آور می باشند و میتوانند به راحتی به روی قطعات الكترونــیكی كه موجـب است بیشتر و مكرراً دچــار خرابی شوند را اثر می گذارد.
بحث بر سر بالا بودن مصرف انرژی در آسانسورهای هیدرولیكی است!!
از طرفی دیگر آنها میتوانند تحت یك شرایط مناسب با وزنه تعادل ساخته شوند(مناطقی كه زلزله خیز نباشند) بنابراین مقداری انرژی مانند بالابرهای كششی ذخیره میشوند. جدول زیر قدرت موتور یك آسانسور 8 نفره هیدرولیك و كششی را نشان میدهد. نشان داده شده كه با كاهش 3/2 از وزن كابین (بوسیله وجود وزنه تعادل ) 29% از انرژی مصرفی موتور كاهش می یابد.
در تصویر یك شكل دیگری از وزنه تعادل برای آسانسورهای هیدرولیكی نشان داده شده است جاییكه وزنه تعادل روی جک ( ram) است. با انجام این كار موتور كوچكتر و قطرجک نیز كمتر خواهد بود این وضعیت (پیكربندی) می تواند از تاب خوردن وزنه تعادل در چاهك جلوگیری كند. بنابراین ادعای اقتصادی نبودن آسانسورهای هیدرولیكی اشتباه است. نصب آسانتر و ایمنی بیشتر بالابرهای هیدرولیكی بدون وزنه تعادل موجب گرمی بازار آنها شده است (منطقاً هر چه قدرت موتور بیشتر باشد مصرف انرژی افزایش می یابد) البته این افزایش چندان حائز اهمیت نیست زیرا آسانسور هیدرولیك در پایین آمدن انرژی مصرف نمیكند و این خود تعادل مصرف انرژی را موجب میشود.
متربرثانیه میزان جریان قدرت موتور
پر خالی
دارد 4.5 70 2:1 55.1 22.9 0.64 74 8.5
ندارد 4.5 60 2:1 54.1 10.4 0.64 54 6
تصویر...باید برایتان فکس شود.
هیدرولیک 49.9 1.60 39.9 0.63 3 1134
Otis MRVF 51.9 1.66 41.4 1.78 8 1134
بدون گیربکس SCR 55.3 1.77 44.1 2.54 14 1588
با گیربکس MG 103.8 3.32 82.9 1.78 6 1588
بدون گیربکس MG 125.2 4.01 100 2.54 11 1588
مصرف سالانه انرژی 350-500 400-600 445 230 250 25 750 600-800
روزهای كاری قدرت موتور × تعداد استارت × زمان معمول طی مسیر
در عمل برای تخمین مصرف انرژی معادله Schroede نسبت به معادله Doolard بیشتر مفید بود.این روشها می تواند به عنوان حدود بالاترو پایئن تر بودن مصرف انرژی در یک آسانسور استفاده شود.در اینجا ارزش متوسط هردو روش به عنوان انرژی مصرف شده در آسانسور داده شده است.در نمودار زیر مصرف انرژی آسانسور 4 نفره با سرعت 6.0 متر بر ثانیه در یک ساختمان مسکونی با توجه به تعداد استارت در یک روز داده شده است . همانطور که در جدول مشاهده می کنید مصرف انرژی آسانسور مسکونی در برابر دیگر هزینه ها چندان نیست .
Modified Travel ModifiedTravel Speed Travel Speed (m/s) Up&Down
Daily energy consumption Reduction in motor power Down Up
3.9 17.5 1 0.66 0.8
4.3 10 0.86 0.72 0.8
3.2 24.3 1 0.53 0.7
3.6 14.3 0.84 0.6 0.7
2.6 28.3 1 0.43 0.6
3.0 16.7 0.75 0.5 0.6
احتمال هرگونه حادثه در ارتباط با آلودگی محیطی به سازندگان ونصابان ناشایست و آماتور مربوط میشود و نه خود آسانسور هیدرولیك به تنهایی.
در كنار این, كنترل تقاضـــای صحیح كدهای آسانسور نه تــنها برای بالابرهای هیدرولیكی بلكه برای سیستم های بدون موتورخانه به عهده افراد ذیربط می باشد.
همچنین توسعه و پیشرفت در سیستمهای كنترل كننده چكه كردن جك و حافظ فرسایش جك كه می تواند رایگان (free) تقاضاشود مقیاسها و اندازه های مانع را افزایش میدهد. وقتی استفاده 100 تا 200 لیتر روغن معدنی كه در درون جك و تانكر این بالابر پر میشود و با توجه به اینكه این مقدار جلوگیری كننده. روغن برای 10 سال استفاده است باید بخاطر داشته باشیم كه یك اتومبیل در تنها مدت یك ماه همین مقدار سوخت را به مصرف میرساند.
این واضح است كه استفاده از مواد زیست فروپاش و ضد آتش مایع هیدرولیك كاملاً مضرات رو غن معدنی را حذف میكند (بر طرف كردن) امروزه مواد زیست فروپاش هیدرولیك موجود هستند و روغنهای معدنی سنتی میتوانند بوسیله مایعات دوستدار محیط اینچنین جایگزین شود زمانیكه برای شرایط محیطی خاص مورد نیز است(بدون ملاحظات برای قیمت اولیه)
سازندگان آسانسورهای هیدرولیكی همچنین سیستم ذخیره انرژی آسانسورهای بدون موتورخانه را وسعه دادند در جایی كه وزنه تعادل مكانیكی بالابر كششی بوسیله انباشت (مخزن) هیدرولیك (وزنه تعادل هیدرولیك) جایگزین شده است. با چنین سییستم مصرف انرژی ها بهترین بالابر كششی بدون موتوخانه كار میكند. در چنین سیستمی مخزن ها (خازن ها) برای جمع آوری فشار روغن در زمان پایین آمدن بالابر استفاده میشود و دیرتر این انزی كمك می كند كه حركت به سمت بالا به موتور كوچكتری نیاز داشته باشد. مایع زیست فروپاش همچنین
سیستم ذخیره انرژی هیدرولیك بدون موتورخانه باعث میشود بحثی در مورد بالا بودن مصرف انرژی، نگرانی های محیطی و بالا بودن هزینه اولیه را موجب نمیشود.
• برای ساختمانهای کوتاه نصب در زمان کمتری صورت میگیرد
• یک سیستم کامل هیدرولیکی برای خرید و نصب با قیمتهای رقابتی موجود است.
• تهیه قطعات جایگزین ساده تر است و هیچ انحصاری برای پیچیده کردن خدمات وجود ندارد.
• بالابرهای هیدرولیکی مشتمل بر قطعات کمتری نسبت به نوع کششی است در نتیجه سرویس کردن آن ساده تر است.
• ریسک بروز حوادث در زمان نصب کمتر است زیرا موتور در زیر زمین و یا طبقه اول قرار دارد.
• آسانسورهای هیدرولیکی با محرکهای موتور پمپ با پوشش نازکی از روغن پوشیده شده است که موجب نرم کار کردن آن می شود و از طرفی نسبت به بالابرهای کششی دیر تر نیازمند سرویس هستند.
• برای استفاده در ظرفیتهای بالا و سنگین کارامدتراست.
• وزن توسط فوندانسیون تحمل می شود و ساختار ناپایدار چاهک در زمان زلزله پرخطرترین است.
• بالابرهای هیدرولیکی در برابر جرقه های آتش حساسیت کمتری از خود نشان می دهند.
• افزایش سرعت در پایئن آمدن هزینه ای در بر ندارد زیرا گرانش زمین عامل اصلی و کمک کننده در مورد حرکت به سمت پایین می باشد.
• استفاده بهتر و مطلوبتر از فضای ساختمان:
-آسانسور هیدرولیک 12%فضای کمتر بالاکشنده نسبت به کششی می گیرد (توجه داشته باشیم که یک اتاق مجزا دیگر برای وزنه تعادل نیاز نیست).
-برای ساختمانهایی که امکان دارد باز به آنها طبقه اضافه شود مناسب است.
-برای ساختمانهای قدیمی که تقویت های ساختمانی برای حمایت بار بالاسر تحمیل شده توسط تجهیزات آسانسورهای کششی هزینه بر و غیر عملی خواهد بود.
-برای عملیات نجات نیازی به متخصص نیست.اکثر فوریتهای نجات بدون نیاز به ورود چاهک و یا بالا رفتن به آخرین طبقه است.
کنترلهای آسانسور بدون کار در چاهک صورت می گیرد.
رسیدگی به ذخیره در سوخت با تماس كمتر برای سرویس آسانسورهای هیدرولیكی نیاز بع انرژی در دو آسانسور كششی و هیدرولیك برابر است مقدار محدود گرما كه بوسیله نیرو محركه هیدرولیكی در حین پایین آمدن ایجاد میشود می تواند برای ملایم كردن دمای پایین دمای درون زیرزمین ساختمان مفید باشد و هیچ انرژی هدر نرود.
در پایان باز هم یادآور میشویم که نهایتا انتخاب به عهده مشتری است اما همانطور که در بالا برشمردیم آسانسورهای هیدرولیکی از مزایای بسیاری بر خوردارند و نه تنها تولیدکنندگان بلکه دوستداران محیط زیست نیز در صدد رفع معایب این سیستم هستند .
اما حتما به خاطر داشته باشید ایمنی و حفظ جان مسافرین از سرعت , زیبایی و هزینه مهمتر است.
ابعاد 200x200 ابعاد مناسبی برای نصب آسانسور در راه پله است. ضمنا در گردش راه پله باید، بین پله ها و یا پاگرد با عرض حدود 90 الی 110سانتیمتر وجود داشته باشد، ( یا فضای مقابل درب آپارتمانها) همچنین در صورت استفاده از آسانسور کششی باید امکان گودبرداری حدود 150 سانتیمتر از کف اولین توقف نیز وجود داشته باشد.